Logo
Wydrukuj tę stronę

Przedszkola w Japonii. Część II: YMchien

Oceń ten artykuł
(0 głosów)
Drodzy Rodzice,
Instytucje typu przedszkolnego w Japonii dzieli się z grubsza na dwie grupy, tzn. instytucje o czarakterze typowo opiekuńczym, jak hoikuen, przedstawione przeze mnie wcześniej oraz yōchien, o których traktuje dzisiejszy artykuł. Yōchien jest instytucją bardziej wychowawczo-edukacyjną niż opiekuńczą. Jej działalność podlega Ministerstwu Oświaty Mombu-kagakushō a reguluje ją prawo gakko-hoikuhō.


Stanowi więc niejako odpowiednik nauczania początkowego. Prawo to pierwotnie skompilowano w roku 1876, obecnie obowiązuje na podstawie wersji z roku 1926, z uaktualnianymi, powojennymi poprawkami. Według założeń powyższego prawa celem działalności przedszkola jest nadzór nad bezpieczeństwem dzieci w wieku od 3 lat do rozpoczęcia nauki w szkole podstawowej (czyli do 6 lub 7, co wynika z kalendarza roku szkolnego) oraz wspomaganiu w rozwoju psycho-fizycznym powierzonych dzieci w odpowiednio przygotowanym środowisku. W Japonii są przedszkola publiczne, zarządzane przez admministrację władz państwowych, lokalnych oraz przedszkola prywatne nadzorowane przez tzn. instytucje prywatne o charakterze edukacyjno-wychowawczym. Prywatne yōchien mogą być placówkami pojedynczymi lub filiami tej samej sieci, rozsianej w danym regionie lub w całym kraju, zdarza się też, że bywają one pierwszym szczeblem w prywatnym kompleksie edukacyjnym typu gakuen, obejmującym wszystkie typy szkolnictwa aż do uniwersytetu włącznie, wreszcie mogą mieć charakter świecki lub religijny, np. funkcjonują przy świątyniach lub kościołach.
Opłata za korzystanie z yōchien przewiduje koszt zapisu do przedszkola oraz miesięczny koszt hoikuryō. Przedszkola publiczne są stosunkowo tanie, ponieważ opłaty miesięczne mieszczą się w granicach ¥10 000, rodziny o niższych dochodach mogą starać się również o dofinansowanie ze strony administracji lokalnej. Tymczasem przedszkola prywatne są po prostu drogie. Podczas zapisu wpłaca się często niezwracalną sume ok. ¥50 000, zaś miesięcznie płaci się ok. ¥30 000 oraz dodatkowo za korzystanie z autobusu przedszkolnego i ilości kyūshoku, które dziecko zjadło w danym miesiącu. U mojego synka jeden posiłek przedszkolny kosztuje ¥340.

Dzieci uczęszczające do przedszkola publicznego chodzą w swoich przywatnych ubraniach z dowolnymi plecakami, rodzice musza w przedszkolu kupić im jedynie czapkę oraz kartę identyfikacyjną z nazwiskiem do przyczepienia do ubrania. Natomiast w prywatnych przedszkolach przeważnie obowiazuje seifuku, czyli mundurek z kapeluszem oraz skórzany plecak. Należy kupić obowiązujący w przedszkolu strój zimowy, letni oraz dres, w którym dziecko bawi się na terenie przedszkola.

Rodzice odprowadzają i przyprowadzają dzieci do i z yōchien osobiście, co nazywa się po japońsku sōgei, dzieci mogą również korzystać przy dojazdach z przedszkolnego autobusu za oddzielną opłatą. Wychowawczynie posiadają dyplom przedszkolanki czyli yōchien-kyōron-menkyojō. We wszystkich rodzajach yōchien zajęcia dla dzieci odbywają się przez 39 tygodni w roku, 4 godziny dziennie, jednakże dodaje się czas dowiezienia (dojścia) dzieci do przedszkola oraz czas przygotowania do powrotu, co w sumie daje 5 godzin pobytu dziecka w przedszkolu. Yōchien funkcjonuje zwykle w godzinach od 9:00 do 14:00.

Jest to okres bardzo krótki, toteż wiele prywatnych przedszkoli stosuje za osobną opłatą system przedłużonego wychowania tzw. enchō-hoiku, co oznacza pobyt w przedszkolu przez ok. 8 godzin. Praktycznie polega to na tym, że jeśli rodzice mają jakąś sprawę do załatwienia lub dziecko chce się dłużej pobawić z rówieśnikami to zostawiają je w przedszkolu na specjalne zajęcia, w których biorą udział dzieci z różnych grup wiekowych, jest to tzw. kółko dzieci bawiących się dłużej czyli nobi-nobi kurabu. Jednakże z wielu przyczyn prywatne i publiczne przedszkola stosują również system skróconego wychowania, tzw. hannichi-hoiku, kiedy zajęcia odbywają sie jedynie przez dwie godziny dziennie czyli przez połowę dnia przedszkolnego. Zazwyczaj dzieci przychodzą na krótko na początku roku przedszkolnego przez około 10 dni w kwietniu (jest to okres tzw. przyzwyczajania dzieci do życia w grupie, z dala od mamy) oraz przez parę ostatnich dni przed wakacjami letnimi czy zimowymi. Oprócz tego, publiczne przedszkola praktykują obowiązkowo jeden skrócony dzień w tygodniu. Przedszkola publiczne raczej nie stosują systemu przedłużonego wychowania.

W placówkach typu hoikuen dzieci otrzymują obowiązkowo posiłek, natomiast w yōchien bywa różnie. W publicznych przedszkolach matka ma obowiązek codziennie przygotować obentō. W prywatnych przedszkolach zaś dzieci jedzą zbiorowo przedszkolny posiłek nazywany kyūshoku. Bywa on przygotowywany w przedszkolnej kuchni lub zamawiany w firmie rozprowadzającej obentō dla przedszkoli. W tym miejscu zwracam uwagę, że przy wyborze przedszkola należy sprawdzić, czy przedszkole przygotowuje specjalne posiłki dla dzieci mających alergię pokarmową, jeśli jest się rodzicem uczulonego dziecka. Te przedszkola, które korzystają z własnej kuchni, zatrudniają dietetyka układającego dla dzieci odpowiednie menu. Praktykują także zajęcia dla dzieci w kuchni, np. segregowanie, mycie lub krojenie warzyw w ramach tzw. dnia fartuchowego epuron-dē. Raz w roku takie przedszkole organizuje spotkanie matek z przedszkolnym dietetykiem, na którym mamy degustują posiłek serwowany danego dnia dzieciom, mogą także poradzić się, jakie posiłki przygotowywać w domu dla własnego dziecka.

Zarówno publiczne jak i prywatne yōchien głoszą hasło wychowania: „W zdrowym ciele, zdrowy duch!” Przedszkole uczy dzieci podstaw życia w grupie, uczucia przyjaźni, wybaczania, pomagania módszym i słabszym. Wychowankowie uczeni są grzeczności wobec starszych i rówieśników, każde dziecko musi nauczyć się samodzielnie załatwiać w toalecie, samodzielnie ubierać oraz jeść. Często przedszkole hoduje jakieś zwierzęta (np. kury, kozę, króliki, pawie) lub rybki w akwarium. Poprzez obserwowanie zwierząt, karmienie ich przedszkolaki mają nauczyć się wrażliwości na przyrodę oraz szacunku wobec życia. Program edukacyjny przewiduje naukę piosenek przedszkolnych, rysowanie, kształcenie umiejętności manualnych poprzez zabawe z plasteliną, origami, wykonywanie zabawek z papieru. Niektóre przedszkola mają też w programie nauczanie tradycyjnie japońskich zabaw.
Przedszkola prywatne realizują również program podstaw nauczania początkowego. Dzieci uczą się pisać i czytać hiraganę oraz cyfry. Mają też zabawy połączone z nauką liczb oraz znajomością zegara. 4-5 latek już potrafi napisać hiraganą własne imię i nazwisko. Dzieci korzystają również z przedszkolnej biblioteki, przynoszą do domu książeczkę, aby poczytać ją z rodzicami. Przedszkolaki uczą się też grać na ustnej harmonijce.
Oba typy yōchien mają także w programie wychowanie fizyczne czyli zajęcia ruchowe, gimnastykę oraz ćwiczenia na wypadek ewakuacji, tzw. hinan-kunren. Dzieci są w przedszkolu cyklicznie mierzone i ważone, przeprowadza się też badanie na obecność owsików w kale. Co roku wszystkie przedszkola organizują Dzień Sportu, aby zachęcić dzieci do zwiększania sprawności fizycznej. Prywatne przedszkola często wyposażone są również w brodzik, gdzie dzieci latem oswajają się z wodą albo w pływalnię.

Prywatne przedszkola po zajęciach obowiązkowych organizują również godzinne zajęcia dodatkowe dla zainteresowanych. Koszt tych zajęć jest oddzielny, zwykle w granicach ¥ 5000. W zależności od przedszkola bywają różne zajęcia. Zwykle przedszkole proponuje wiele kółek sportowych, np. kółko piłki nożnej, gimnastyki artystycznej (ćwiczenia z szarfą), zabawy z piłką, skakanką, itp. Dzieci mogą także dodatkowo korzystać z lekcji j. angielskiego, nauki hiragany i katakany, zabaw z liczbami, nauki gry na pianinie lub elektrycznych organach, naukę japońskiego dobrego zachowania czyli sahō.

Oba typy yōchien to rodzaj przedszkola dla dzieci, których matka nie pracuje zawodowo i może poświęcić praktycznie cały dzień dla wychowania dziecka. Matki więc biorą często udział w przedszkolnych imprezach. Zwykle, w każdej grupie wybiera sie 3 osobowy komitet rodzicielski PTA fubokai , którego mamy-członkinie aktywnie biorą udział w życiu przedszkolnym. Publiczne przedszkola organizują stosunkowo mniej imprez, w których uczestniczą matki, chociaż wszelkie osobiste akcesoria przedszkolaka mama powinna wykonać własnoręcznie, np. worek na kapcie, worek na ręcznik, worek na pudełko do obentō, itp. Wspólnie odbywają poza tym wycieczkę-spacer po okolicy, przyglądają się zajęciom dzieci, podczas dnia hogosha-sankanbi, latem biorą udział w natsu-matsuri. Przedszkola publiczne nie urządzają przeważnie imprez poza przepisowymi 4 godzinami wychowawczymi, dlatego czasami Dzień Sportu lub Maraton odbywa się tylko dla samych dzieci.

Tymczasem przedszkola prywatne urządzają wiele imprez również w sobotę, tłumacząc, że wtedy mogą w nich uczestniczyć nawet ojcowie dzieci. Do sobotnich imprez należy więc zwykle letnie kopanie ziemniaków na przedszkolnym polu, połączone z pieczeniem i degustacją, święto lata natsu-matsuri, bazar, na który mamy przygotowują wiele atrykułów nadających się do sprzedaży, wycieczka wynajętym autousem do wesołego miasteczka, Dzień Sportu, Bieg Maratonu, pokazowe, codzienne zajęcia grupy, wystawa prac i rysunków dzieci oraz przedstawienie przedszkolaków, na które matki szyją dla dzieci kostiumy oyūgikai. Naturalnie uroczyste przyjęcie nowych przedszkolaków oraz uroczyste zakończenie przedszkola dla starszaków również odbywa się w sobotę. Same dzieci bez rodziców mają w programie zbiorowe „urodziny” kolegów urodzonych w tym samym miesiącu czyli tanjōkai, Halloween Party, Christmas Party oraz comiesięczny wyjazd autobusem przedszkolnym do pobliskiego parku lub ZOO czyli tzw. engai-hoiku, itp.

Rok przedszkolny w yōchien zaczyna się na początku kwietnia a kończy w drugiej połowie marca. Toteż nabór rozpoczyna się jesienią a zapisy odbywają się w listopadzie i grudniu. Przedszkola prywatne we wrześniu rozsyłają informacyjne ulotki do rodziców dzieci w wieku 3 lat. Informacje dotyczące publicznych przedszkoli można otrzymać w lokalnym urzędzie. Zanim poślemy dziecko do przedszkola dobrze jest zebrać różne dane na temat placówek zlokalizowanych w pobliżu miejsca zamieszkania. Same ulotki nie wiele mówią, lepiej jest zasięgnąć porady mam-sąsiadek lub osobiście wybrać się na zwiedzanie przedszkola. Niektóre yōchien zapraszają potencjalnych kandydatów na przedszkolaków, na niektóre imprezy przedszkolne, np. święto lata czyli natsu-matsuri. Wiele prywatnych przedszkoli organizuje również godzinne zajęcia dla dzieci poniżej 3 lat. Maluchy uczestniczą wraz z matką dwa razy w tygodniu w prostych zabawach ruchowych, uczą się piosenek, rysują. Często rodzice tych dzieci poznawszy atmosferę przedszkola wybierają za rok właśnie to przedszkole.

Gazeta Klubu Polskiego w Japonii nr 1 (34), luty 2004

Najnowsze od

© 2013 www.polonia-jp.jp