W sobotę 22 października 2016 r. odbyło się niezwykle interesujące spotkanie z goszczącym w Tokio reżyserem Krystianem Lupą, a następnie po południu została pokazana sztuka pt. "Wycinka" (ang. Woodcutters; niem: Holzfällen, wg noweli Thomasa Bernharda) w jego reżyserii. Była to duchowa uczta.

Spektakl o kompromitacji artystów i o tym jak łatwo można ulec konformizmowi jest fenomenalny i ponadczasowy. Fabuła sztuki snuje się wokół „kolacji artystycznej”, takiej jakie odbywały się w wiedeńskim salonie Mai Auersberger oraz retrospekcji głównego bohatera – Bernharda i pogrzebu jednej z artystek i byłej przyjaciółki bohatera – Joanny. Radykalizm sformułowań w sztuce powoduje, że każdy bierze oskarżenia wypowiadane na scenie pod swoim adresem. Sytuacja ówczesna – „bezduszny kapitalizm” i obecna „demokracja, do której społeczeństwo nie dorosło” są zbieżne w sensie dramatyzmu, ale obecna jest groźniejsza. Krystian Lupa podreślił też podobieństwo obecnych realiów z latami 30. w dobie nacjonalizmu – „w dążeniu do dyktatury unicestwia się artystów awangardowych i tworzy nurt artystów bogo-ojczyźnianych. (...) „Sztuka” jednak, „musi być wolna od polityki, ponieważ kupiona przez polityków staje się artystycznym kiczem”. Może powstawać wtedy, kiedy „władza jest bezgranicznie tolerancyjna”.

Podczas spotkania reżyser wypowiedział powyższe i szereg innych ciekawych kwestii dotyczących sztuki oraz jej styku z życiem, np. „trudno utrzymać bezkompromisowe ideały młodości i pozostawać w zgodzie z samym sobą” – bo jak widać na scenie, młodzieńcze marzenia o byciu artystą przemijają stykając się z niełatwą rzeczywistością; „proces humanizacji musi się toczyć sam, nie może ktoś wchodzić ze swoimi łapami”; „jak zrobić, żeby współczesnymi państwami kierowali ludzie otwarci, a nie polityczni spryciarze, którzy wygrywają w demokratycznym wyścigu”; „demokracja jest w dalszym ciągu najlepszym narzędziem, ale zawodnym”.

Mimo, że spektal był wyjątkowo długi, trwał ponad 4 godziny, japońska publiczność dopisała. Głównego bohatera Bernharda gra znakomicie Piotr Skiba. Poza aktorami Teatru Polskiego w sztuce występuje gościnnie Jan Frycz (z Teatru Narodowego w Warszawie), który w sztuce wciela się w postać Aktora Teatru Narodowego. Miło było nie tylko obejrzeć sztukę, ale także posłuchać jednego z najwybitniejszych polskich reżyserów.

-------------------------------------------------------------

Data: 21-23 października 2016 r.
Miejsce: Teatr “Tokyo Metropolitan Theatre” (Tōkyō geijutsu gekijō) https://www.geigeki.jp/english/access/index.html
Autor: Thomas Bernhard
Adaptacja, reżyseria, scenografia i reżyseria światła: Krystian Lupa
Wystąpił: Teatr Polski we Wrocławiu
Czas trwania: 280 minut (jedna przerwa)
Język: polski (napisy po japońsku)