Tekst archiwalny Gazeta Polska w Japonii, nr 3(48), czerwiec 2006 Rubryka „Japonia ponad sto lat temu”   Dla przypomnienia kilka słów o autorce „Nieprzetarte szlaki w Japonii” (Unbeaten tracks in Japan) to dziennik Angielki Isabelli L. Bird, który w formie listów do swej siostry Henrietty prowadzi od 21 maja 1878 roku, kiedy po raz pierwszy postawiła nogę na lądzie japońskim w porcie Jokohama, do 24 grudnia tego samego roku, kiedy po przebyciu na koniu, pieszo, rikszą i łodzią szlaku przez Tokio, Nikko, Alpy Japońskie do północno- wschodnich ziem Hokkaido, po spędzeniu tam miesiąca wśród rdzennej ludności Ainu, opuszcza Japonię tą samą drogą. Lady Bird, będąc słabowitego zdrowia, na polecenie swego lekarza (oraz z czystej ciekawości świata) opuszcza dom i udaje się w podróż po nieznanym sobie i przez nikogo jeszcze nie poznanym kraju. Czytelnika tych reportaży zadziwia jej witalność i predyspozycje psychiczne, których zaledwie spodziewać się można od osoby cieszącej się dobrym zdrowiem. Podróż jej przypadła na niefortunne warunki atmosferyczne: obfite opady deszczu, nie notowane od trzydziestu lat, sprawiają, że wędrówka ta należy do szczególnie trudnych i niebezpiecznych wypraw. Autorka miała wtedy 47 lat. Podróż po Japonii nie jest jej pierwszą wyprawą i nie ostatnią. W ciągu swego życia wypracowała sobie opinię jednej z najbardziej śmiałych kobiet-podróżników XIX wieku. W czasach, gdy od kobiet oczekiwano spokojnego zajmowania się domem, ona zwiedziła również inne, niekonwencjonalne (jak na owe czasy) miejsca jak Hawaje, obie Ameryki, Malezja, Tybet, Korea, Chiny, Turcja, Maroko.   List X Irimichi, Nikko, 23 czerwca [1878, przyp.tł.]…