Terapia psychologiczna tradycyjnie kojarzy się z gabinetem, dwoma fotelami, a nawet kozetką, gdzie pacjent może szukać pomocy u specjalisty, który jest gotowy wysłuchać, doradzić i razem szukać najlepszych rozwiązań na bolączki osobiste. Współczesna technologia zmienia jednak oblicze nowoczesnych interwencji terapeutycznych. Poradnictwo i terapia przez Internet jest obecnie bardzo dynamicznie rozwijającym się obszarem praktyki klinicznej. Z całkiem zrozumiałych względów wiele osób na myśl o pracy z psychologiem przez Internet wzdryga się jednak, ponieważ intuicyjnie odbiera taką formę jako sprzeczną z podstawowym paradygmatem, iż klient i profesjonalista powinni być w bezpośredninim kontakcie, aby móc stworzyć efektywną relację terapeutyczną. Jednak podobne obawy nie są uzasadnione. Spróbuję poniżej pokrótce przedstawić charakterystykę pracy psychologicznej przez Internet, bazując na literaturze i własnym doświadczeniu.

Na piewszy plan można wysunąć następujące zalety terapii internetowej:

1. Dla niektórych osób jest to najlepsza forma pomocy terapeutycznej. Można wyróżnić wśród nich dwie zasadnicze grupy: osoby, które z pewnych powodów mają ograniczone fizyczne możliwości udania się do specjalisty; oraz osoby, które z pewnych powodów wolą kontakt przez Internet.

Do wymienionych grup należą na przykład osoby, które ze względu na silne i/lub negatywne emocje, w tym lęk, wstyd i zażenowanie związane z posiadanym problemem, nie mają odwagi na bezpośredni kontakt z terapeutą. Internet jest wtedy bardzo bezpiecznym sposobem kontaktu, niwelującym konieczność ekspozycji. Forma kontaktu internetowego może być szczególnie korzystna w obszarze problemów i trudności seksualnych, oraz wszelkich innych trudności, które uruchamiają emocje utrudniające przyjście do gabinetu tradycyjnego.

2. Kolejną zaletą terapii internetowej jest elastyczność czasowa i przestrzenna. Przestaje być ważne, gdzie klient i terapeuta przebywają, a poza tym terapeuta online łatwiej może zaoferować dogodne terminy i godziny, często w godzinach niestandardowych.

3. Terapia internetowa zapewnia bezpieczeństwo klientowi. Łatwiej jest chronić swoje dane i nawet nie trzeba podczas terapii pokazywać swojej twarzy, jeżeli wybierze się opcję kontaktu bez kamery.

4. Niewątpliwie zaletą terapii internetowej jest wygoda. Klient na bezpośredni wpływ na to, gdzie spotyka się z terapeutą na sesję internetową (dom, kawiarnia internetowa, czy nawet gdzieś w mieście, gdzie można mieć dostęp do połączenia online).

5. Terapię prowadzoną online cechuje szybkość. Zwykle terapia przez Internet postępuje szybciej, ponieważ podczas kontaktu internetowego łatwiej jest otworzyć się i analizować swoje trudności.

Tak więc można łatwo wykazać, iż zalety terapii online łączą się z atrakcyjnością sieci i powodują, że ludzie czują się pewniejsi i swobodniejsi, co może przyczyniać się do łatwiejszego zawierania kontaktów nie tylko w celach towarzyskich, ale także w celu szukania pomocy profesjonalnej.

Jednak obok zalet poradnictwa internetowego istnieją też pewne ograniczenia, na przykład pewne obszary pracy nie kwalifikują sie do poradnictwa online. Grupy ryzyka, wobec których psycholog może odmówić pracy online i zaproponować bezpośrednie umówienie się w gabinecie, stanowią: osoby o poważnych skłonnościach samobójczych, osoby psychotyczne, leczone psychiatrycznie, osoby uzależnione od alkoholu i/lub narkotyków, osoby wymagające leczenia farmakologicznego i ścisłej kontroli lekarskiej, osoby wymagające głębszych form interwencji terapeutycznej, oraz osoby niepełnoletnie, zwłaszcza poniżej 15 roku życia, jeżeli problem dotyczy seksualności klienta. W takim przypadku terapeuta potrzebować będzie zgody opiekunów prawnych pacjenta, jeżeli dojdzie do zawarcia kontraktu terapeutycznego.

Ograniczeniem, które najczęściej jest wysuwane przez oponentów terapii internetowej jest tzw. „efekt szyby”, czyli uczucie, że terapeuta jest nieokreślony i trudny do odczucia w kategoriach psychicznych. No cóż, mogę powiedzieć, iż przebieg terapii zależy od obu stron, ich umiejętności wyrażania siebie oraz wyłapywania niuansów w tonie głosu drugiej strony, czy rozumienia komunikatów werbalnych.

Nie poruszam tutaj kwestii prawnych, etycznych i innych, ponieważ są to dodatkowe i złożone sprawy na oddzielny artykuł.

Podsumowując można powiedzieć, że poradnictwo online jest ciekawą ofertą, ale też każda osoba zainteresowana ma swobodny wybór, czy woli iść do terapeuty do gabinetu stacjonarnego, czy też skorzystać z internetowego kontaktu ze specjalistą. Wydaje się dużą zaletą, że klient może wybrać najlepszy sposób kontaktu z terapeutą według swoich preferencji i osobistej sytuacji.

W kontekście Polaków mieszkających poza Polską można dodać, że dane pokazują, iż emigranci często są bardziej zaciekawieni i otwarci na pracę z psychologiem przez Internet, ponieważ czasami po prostu trudniej znaleźć psychologa mówiącego po polsku w kraju lub mieście zamieszkania. Poza tym emigranci na ogół są bardziej mobilną grupą osób, częściej przeprowadzają się, i wtedy trudniej jest zadeklarować kontakt w stacjonarnym gabinecie, jeżeli nie jest pewne, jak długo dana osoba będzie mieszkać w danym miejscu.

Bright-Life-Counselling.com

Dr Dariusz Piotr Skowroński jest psychologiem, psychoterapeutą i seksuologiem klinicznym pracującym z młodzieżą i dorosłymi. Jest absolwentem Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie w 1995 r. uzyskał dyplom magistra psychologii, a w 2002 r. tytuł doktora nauk humanistycznych w zakresie pedagogiki. Prowadzi wykłady z psychologii klinicznej i seksualności na Temple University Japan Campus, Sophia University i Waseda University w Tokio. Pracuje w języku polskim i angielskim zarówno w gabinecie stacjonarnym w Tokio jak i przez Internet. Zapraszamy do zapoznania się ze stroną internetową bright-life-counselling.com, gdzie znajdziecie m.in. bliższe informacje o prowadzonym przez Dariusza gabinecie internetowym. Strona zawiera liczne informacje związane z poradnictwem psychologicznym i seksuologicznym, przedstawione w języku polskim, angielskim i japońskim. Atrakcyjnym uzupełnieniem jest blog pisany przez Dariusza, w którym m.in. opisuje niektóre aspekty rzeczywistości japońskiej widziane oczami specjalisty. Poniżej zamieszczamy jeden z wpisów, udostępniony nam przez Autora.

To i owo o Japonii oczami psychologa – seksuologa. Odcinek 4 – No sex please.

Według różnych badań około 34% dorosłych Japończyków w związkach małżeńskich nie współżyje seksualnie. Oficjalnie, jeżeli para jest aktywna seksualnie rzadziej niż raz w miesiącu, to można opisać to, jako małżeństwo bez seksu.

Brak seksu w małżeństwie nie oznacza, że Japończycy w ogóle nie są zainteresowani seksem, ponieważ według badań w Japonii zarówno kobiety, jak i mężczyźni, mają dosyć duże przyzwolenie na seks pozamałżeński. Poza tym funkcja seksu w malżeństwie skupia się na prokreacji, a poza związkiem seks służy funkcji hedonistycznej.

Oczywiście nie jest to obraz czarno-biały, ale historycznie w Japonii małżeństwo i seks były i często nadal są zjawiskami odrębnymi. Obecnie wiele par promuje zachodni już model małżeństwa, ale zaryzykowałbym twierdzenie, że jednak model monogamiczny oparty o wierność obojga partnerów to wynalazek stosunkowo nowy, zbudowany po drugiej wojnie światowej, w wyniku wpływu amerykańskiego modelu demokracji.

Brak seksu w małżeństwie może być spostrzegany jako problem w relacji, który wpływa na jakość i trwałość, i grozi rozpadem. I jest to zgodne z Zachodnim myśleniem harmonii małżeńskiej, ponieważ w końcu istnieje powiedzenie o „obowiązkach małżeńskich”, i w Japonii również wiele par cierpi z powodu niskiego libido, czy braku zainteresowania seksualnego i szuka pomocy profesjonalnej. Ale dane pokazują też wyraźnie, że wiele małżeństw przyjmuje, że to jest oczywiste, iż seks nie jest elementem koniecznym bycia w związku.

Pełne wyjśnienie fenomenu małżeństw bez seksu jest dobrym tematem na książkę, a nie krótki wpis na blogu, ale warto podkreślić, iż mówimy tu o czymś, co jest połączeniem realizacji potrzeby seksualnej, kulturowych wzorców małżeństwa, i klinicznego ujmowania funkcji seksu.

Japonia jest jednak bardzo ciekawym krajem i niełatwo daje się analizować w ramach naukowej seksuologii Zachodu…