Tekst archiwalny

Gazeta Polska w Japonii, nr 6(51), grudzień 2006

Rubryka „Obserwacje japońskie”

W japońskim spa nazywanym onsen szczególnie przyjemnie jest zimą – zwłaszcza w górach po nartach, kiedy wokół jest biało, prószy śnieg a my znajdujemy się na zewnątrz budynku w rotenburo z gorącą wodą mineralną. Jest to wspaniały relaks szczególnie przydatny w Japonii, gdzie do dobrej formy trzeba dochodzić szybko bo pracownicy nie mają urlopów, a jedynie mogą pozwolić sobie na krótki wyjazd w weekend.

W Japonii znajduje się wiele rejonów z onsenami. Jednym z takich miejsc jest Hachimantai w północnej części kraju - Tohōku. Miejscowości uzdrowiskowe rozciągają się tam od prefektury Akita do Iwate. Po stronie Iwate znajdują się Matsukawa Onsen, Appi Onsen i położony na wysokości 1,400 m.n.p.m. Tōshichi Onsen, a do Akita należą onseny charakteryzujące się białą jak mleko wodą ze względu na obecność w niej siarczanów – Uchiyu, Ōbuka, a także Fukenoyu Onsen, posiadający spa na otwartym powietrzu oraz Goshogake oferujący siedem rodzajów kąpieli, w tym także parową.

W Hachimantai położonym w północnej części Honshu znajduje się Towada Hachimantai Kokuritsu Kōen (Towada-Hachimantai Park Narodowy), który składa się z dwóch części. Część północna obejmuje jezioro Towada i góry z najwyższym szczytem Hakkōda-san (1,585 m.n.p.m.), a południowa szczyty Iwate-san (2,038 m.n.p.m.), Nyūtō i Koma-ga-take (1,637 m.n.p.m.). Piękno tego rejonu, wyróżniającego się dziewiczymi lasami, jeziorami o krystalicznie czystej wodzie i wulkanicznymi stożkami, jest stosunkowo nienaruszone. Szczyt Hakkōda-san znajduje się na południe od położonego na wybrzeżu miasta Aomori. Można zobaczyć go ze Sukayu-onsen [1], który stanowi znakomitą bazę do chodzenia po górach, które są łańcuchem ośmiu nieczynnych wulkanów, wśród których najwyższy jest szczyt Ōdake lub Sukayu (1,585 m.n.p.m.).Gęsty las w tych okolicach jest szczególnie piękny jesienią, kiedy zmieniają się kolory liści i kiedy drzewa mienią się rożnorodnymi barwami. Patrząc z wierzchołka góry Ōdake w kierunku zachodnim można zobaczyć Morze Japońskie, a spoglądając w kierunku wchodnim - Pacyfik. Na północy znajduje się Aomori-wan (Zatoka Aomori). Do części południowej parku można dostać się z miasta Morioka. Znajduje się w niej wiele wulkanicznych wierzchołków, które są popularne wśród alpinistów i entuzjastów sportów zimowych. Znajdujące się tam gorące źródła dały początek licznym uzdrowiskom. Droga z Morioka poprzez Hachimantai przecina płaskowyż, który ciągnie się w kierunku pónocnym aż do rejonu Koma. Wzdłuż drogi wijącej się u stop wulkanicznej góry Yakeyama (1,366 m.n.p.m.) położone są liczne spa, takie jak Tamagawa Onsen, Goshogake Onsen i Fukenoyu Onsen. Znaczny odcinek tej drogi w zimie jest zamknięty, tak więc pewne rejony Hachimantai można podziwiać tylko od wiosny do jesieni.

Tōshichi Onsen, Iwate-ken

Jest to stosunkowo mały i odosobniony onsen, jeden z wielu onsenów położonych w Parku Narodowym Hachimantai. Jest on także najwyżej położonym onsenem w północno-wschodniej Japonii. Posiada na zewnątrz rotenburo z przyjemną gorącą wodą koloru kości słoniowej (fot. 1). Ze względu na prostotę wystroju budynku, jego odosobnienie, a także obecność mieszanych rotenburo (fot. 2), onsen ten zalicza sie do tzw. „ukrytych, tajemniczych onsenów” (hitou). Droga widokowa u podnóża Góry Iwate – „Hachimantai Jukai Line” prowadzi z Tōshichi Onsen do Matsukawa Onsen. Matsukawa Onsen, usytuowany w malowniczej dolinie Matsukawa i otoczony gęstymi lasami świerkowymi, posiada ponad 30 różnego rodzaju noclegowni i spa mogących usatysfakcjonować różne gusty. Ze względu na to, że w zimie nie ma tutaj dróg dojazdowych, onsen czynny jest tylko od początku kwietnia do końca października. Niedaleko Tōshichi znajdują się dwa bardzo znane w Akita uzdrowiska z woda leczniczą - Goshokake i Nyūtō [2].

Fot. 1 Tōshichi Onsen, pref. Iwate    

Fot. 2 „Tajemniczy onsen” Tōshichi Fukenoyu, Akita-ken

W Fukenoyu (fot. 3) oprócz łaźni w budynku, znajdują się również hitou – „tajemnicze onseny” – jeden mieszany (fot. 4) i dwa osobne dla kobiet i mężczyzn (fot. 5). W okolicach tych rotenburo można zobaczyć liczne źródła i obłoki pary wodnej wydobywającej się spod wulkanicznych skał. Wstęp do budynku kosztuje 500 jenów, a onsen na otwartym powietrzu jest bezpłatny. Czynny jest w godz. od 8:00 do 17:00 [3].

Fot. 3 Fukenoyu Onsen, pref. Akita    

Fot. 4 Mieszane rotenburo w „tajemniczym onsenie” Fukenoyu

W Hachimantai, rejonie bogatym w naturalne źródła, można często napotkać przydrożne małe baseniki do moczenia stóp – ashi-yu, z których każdy może skorzystać, jak na przykład ten w Matsukawa Onsen (fot. 6).

Fot. 5 Rotenburo dla kobiet w Fukenoyu      

Fot. 6 Ashi-yu - kąpiel stóp, Matsukawa Onsen, pref. Iwate

Goshogake Onsen, Akita-ken                                                 

Onsen mieści się przy hotelu ryokan (fot. 7). Posiada wodę mineralną, która ma własności lecznicze w odniesieniu do chorób skóry. Znany też jest ze wzgledu na łaźnię parową mushiburo. Znajdują się w nim drewniane boksy parowe, w których chowa się całe ciało z wyjątkiem głowy. Rząd takich boksów, z których wystają tylko głowy, robi wrażenie obciętych głów spoczywających na drewnianych postumentach. Źróda pary widać wszędzie w otoczeniu budynku (fot. 8). Onsen posiada również przyjemne rotenburo, a także kąpiele w błocie i saunę. Wstęp kosztuje 400 jenów. Czynny jest w godz. od 7:00 do 19:30.

Fot. 7, fot. 8 Goshogake Onsen, pref. Akita

Tsuru-no-yu (Nyūtō Onsen), Akita-ken

Nyūtō Onsen to skupisko tradycyjnych hoteli, w których znajdują się gorące źródła. Tsuru-no-yu mieści się także przy tradycyjnym hotelu (ryokan). Założony został w 1688 r. Onsen ten często pojawia się w telewizji, jako jeden z dziesięciu najlepszych w Japonii. Z tego względu zawsze znajduje się w nim wiele osób i czasem trzeba czekać na wejście. Wstęp kosztuje 400 jenów. Czynny jest od 10:00 do 15:00 [4].

Ginzan Onsen, Yamagata-ken

Jednym z najbardziej malowniczych w Japonii onsenów jest Ginzan Onsen położony wzdłuż rzeki Ginzan-gawa w Obana-zawa w prefekturze Yamagata, niedaleko granicy z prefekturą Miyagi [5]. Ginzan Onsen to cała miejscowość składająca się z trzy i cztero-piętrowych tradycyjnych drewnianych budynków usytuowanych rzędem przy uliczkach biegnących po obu stronach rzeki (fot. 9, fot. 10). Nazwa „ginzan” oznacza srebrną górę i wywodzi się od kopalni srebra, które odkryto tutaj ok. 500 lat temu. Onsen przywołuje swoim wyglądem atmosferę tamtych czasów, a zabytkowe budynki tworzą scenę jakby przeniesioną z okresu Taishō. Zatem nic dziwnego, że Ginzan Onsen stał się tłem kostiumowego serialu obyczajowego telewizji NHK - „Oshin”. Serial ten stał się najbardziej popularnym NHK dorama i był wyświetlany w 54 krajach, w tym także w Polsce.

Od rana po uliczkach Ginzan Onsen spacerują turyści. W przerwie spaceru można wymoczyć sobie nogi w gorącej źródlanej wodzie w specjalnie zaprojektowanych do tego celu basenikach – Warashi-yu i Shirogane-yu (fot. 11). Odwiedzić można dziesiątki sklepów oferujących różnego rodzaju pamiątki z podróży - omiyage, w tym także charakterystyczną ciemno-niebieską porcelanę Kaminohata-yaki i przedmioty związane z bohaterką serialu - Oshin. Niedaleko znajduje się także park Shirogane-kōen, a w nim przy wejściu 22-metrowy wodospad Shirogane-no Taki, a także dalej drugi wodopad - Raion-no Taki i malownicza dolina Chōja Keikoku. Pod koniec dnia, kiedy zapada mrok, zapalają się lampy gazowe usytuowane wzdłuż promenady i iluminowane budynki ryokanów stają się bardzo romantyczne.

              W Ginzan Onsen znajduje się kilkadziesiąt ryokanów ze źródlanymi kąpielami, ale jeden z nich wyróżnia się tym, że prowadzony jest przez właścicielkę - okami san, która jest cudzoziemką. Jeanie Fujiya - nosząca na codzień kimono blondynka jest Amerykanką i jedyną w Japonii cudzoziemką posiadającą taką niezwykłą pozycję. Osiągnęła ją poprzez małżeństwo z właścicielem tradycyjnego ryōkanu w Ginzan Onsen. Przy okazji stała się także swojego rodzaju osobistością występująca w TV i reklamach. Niedawno Fujiya ryōkan został cakowicie przebudowany wg projektu Kengo Kumy ale zachował swój tradycyjny styl (2006, fot. 12).

Fot. 9, fot. 10 Ginzan Onsen, pref. Yamagata

Fot. 11 Warashi-yu, Ginzan Onsen

Fot. 12 Fujiya ryōkan, Ginzan Onsen (2006)

grudzień, 2006 r.

[1] O onsenach, w tym także o Sukayu Onsen, pisałam w artykule z cyklu OBSERWACJE JAPOŃSKIE pt. „ W onsenie”, Gazeta Polska w Japonii nr 4(49), sierpień 2006, 16-19.

[2] http://www.toshichi.com/

[3] http://www.ink.or.jp/~fukenoyu/

[4] http://www.tsurunoyu.com/

[5] http://www.ginzanonsen.jp/