29 marca 2018 r. nastąpiło otwarcie nowego wielofunkcyjnego kompleksu miejskiego „Tokyo Midtown Hibiya” (Tōkyō Middotaun Hibiya), zbudowanego na miejscu dawnego budynku „Hibiya Mitsui Building” (Hibiya Mitsui Birudingu, 1960) oraz gmachu „Sanshin Building” (Sanshin Birudingu, 1930) przez wiodącą firmę deweloperską Mitsui Fudosan. „Sanshin Building” był dość cennym zabytkiem architektury, z tego względu w dolnej części nowego obiektu odtworzona została jego charakterystyczna arkadowa forma. Nowa budowla o powierzchni użytkowej 189,000 m² zlokalizowana została na działce o powierzchni 10,700 m², znajdującej się samym centrum Tokio, w dzielnicy Hibiya sąsiadującej z Ginzą i Marunouchi. Nowe Midtown znajduje się także w sąsiedztwie parku Hibiya (Hibiya Kōen), będącego jednym z pierwszych parków w Tokio w stylu zachodnim. Autorem projektu koncepcyjnego jest znana firma brytyjska Hopkins Architects [1]. Firma ta ma swoje realizacje w Japonii, m.in. budynek znajdujący się na przeciwko Tokyo Station – „Shin Marunouchi Building” (Shin Marunouchi Birudingu, 2007), będący inwestycją Mitsubishi Jisho Sekkei Inc.

Celem kolejnego projektu deweloperskiego Mitsui po „Tokyo Midtown” (2007) jest tak jak poprzedniego rewitalizacja miasta – machi zukuri [2]. Projekty „midtown” są budowane wokół takich „japońskich wartości” („Japan value”) jak „zróżnicowanie”, „gościnność”, „kreatywność” oraz „zrównoważenie rozwoju” w odniesieniu zarówno do miasta jak i do indywidualnego użytkownika. Strategia zakłada kształtowanie atrakcyjnych form zagospodarowania terenu w postaci nowoczesnej architektury, eleganckich przestrzeni i terenów zielonych. W wypadku „Tokyo Midtown Hibiya” jego oryginalność polega na sąsiedztwie z zielonym, symbolicznym centrum Tokyo wokół Pałacu Cesarskiego oraz parku Hibiya, a także na wyjątkowym odniesieniu do rozrywki, kultury i elegancji. Koncepcja nowego centrum – „City of art culture and entertainment Hibiya” (geijutsu bunka to entāteinmento no machi Hibiya) – stanowi w dużej mierze kontynuację tradycji. W Hibiya mieściły się i nadal się mieszczą instytucje kulturalne takie jak „Tokyo Metropolitan Hibiya Public Hall” (Hibiya Kōkaidō, 1929), „Tokyo Takarazuka Theater” (Tōkyō Takarazuka Gekijō; obecny budynek z 2001 r.), „Hibiya Movie” (Hibiya Eiga, 1957), a wcześniej „Hibiya Movie Theater” (Hibiya Eiga Gekijō), „Toho Cinemas” (Tōhō Shinemazu, 1987), dawniej „Yurakuza” (Yūrakuza), oraz wiele innych, a także ekskluzywne hotele goszczące znamienitych gości zagranicznych, z hotelem „Imperial Hotel” (Teikoku Hoteru; obecny budynek z 1970 r.) na czele.

Forma budynku, który projektanci określili jako „tańcząca wieża”, wynikła z tradycji i historii dzielnicy Hibiya oraz z potrzeby kontynuacji pierzei z widokiem na park [3]. Bryła odznacza się delikatnym konturem i łagodną krzywizną części górnej i zwieńczenia. Inspiracją dla tego projektu był nieistniejący już budynek „Rokumeikan” (1883) w Hibiya, w którym kiedyś odbywały się pierwsze słynne bale. Owalne kształty kojarzące sią z ruchem i tańcem odnaleźć można w formie zewnętrznej oraz we wnętrzach w atrium, a także w ogrodach na dachu. Z kolei wspomniany„Sanshin Building” stanowił inspirację dla części niższej, podstawy drapacza chmur. Budynek o wysokości 192 metrów ma 35 kondygnacji nadziemnych oraz 4 podziemne. „Tokyo Midtown Hibiya” mieści na poziomach od B1 do 6F centrum handlowo-kulturalne „Tokyo Midtown Hibiya Terrace” (Hibiya Middotaun Terasu), w skład którego wchodzi 60 sklepów i restauracji oraz multikino „Toho Cinemas”. Na drugiej i szóstej kondygnacji znajdują się ogrody na dachu – „Hibiya Steps Plaza” (Hibiya Steppu Hiroba; 2F) oraz „Park View Garden” (Pāku Byū Gāden; 6F). Z ogrodu „Park View Garden” można podziwiać wspaniały widok na otaczający teren. Na wyższych kondygnacjach znajdują się powierzchnie biurowe i biznesowe. Tam także znajdują się ogrody na dachu – np. „Sky Lobby” (Sukai Robī) na poziomie dziewiątej kondygnacji. Przestrzeń wokół budynku została również pieczołowicie zagospodarowana.

Tokio, w odróżnieniu do miast europejskich nie przeżywało stagnacji i wyludnienia centrum, głównie dzięki mieszanej strukturze użytkowania gruntów – łączenia obszarów mieszkalnych z przemysłowymi. Jednak na skutek dynamicznego rozwoju wiele obszarów zostało zdegenerowanych. Nastąpiła potrzeba ich regeneracji, poprawy jakości i wytrzymałości budynków, ochrony środowiska i krajobrazu. Projekty deweloperskie są także częścią trendu przebudowy-modernizacji Tokio [4], [5]. „Tokyo Midtown Hibiya” jest jednym z wielu projektów urbanistyczno-architektonicznych, których celem jest regeneracja miasta. Ludzie przyjeżdżają do centrum Tokio nawet w weekendy, ponieważ takie centra są bardzo atrakcyjne, a forma spędzania w nich czasu wykracza poza zwykłe zakupy, uwzględnia także relaks i rozrywkę kulturalną. „Tokyo Midtown Hibiya” jest mniejsze niż podobne centrum w Roppongi z racji ograniczonej powierzchni. Dla porównania, powierzchnia działki „Tokyo Midtown” jest ponad siedmiokrotnie większa, wynosi 78,000 m². Poza tym, w pobliżu, w odległości pieszej znajdują się inne atrakcyjne budynki i sklepy, a przede wszystkim Ginza. „Tokyo Midtown Hibiya” jest zatem jedną z ofert kulturalnych w dzielnicy Hibiya, a także pełni funkcję komercyjną, jako jeden z obiektów w rejonie Hibiya-Marunouchi-Ginza.

[1] https://www.hopkins.co.uk/news/#/current/265/(14.04.2018).

[2] Pierwszym projektem deweloperskim firmy Mitsui Fudosan z cyklu „midtown” był kompleks „Tokyo Midtown” w Roppongi (2007). Inne duże projekty rewitalizacyjne to m.in. „Nihonbashi”, w skład którego wchodzą: „COREDO Muromachi 1” (2010), „COREDO Muromachi 2” (2014) oraz COREDO Muromachi 3” (2014). Rewitalizacji Nihonbashi poświęcony był artykuł „Wystawa „ECO EDO Nihonbashi Art Aquarium 2015” i rewitalizacja Nihonbashi” (http://poloniajaponica.jp/obserwacje-japonskie/item/1337-wystawa-eco-edo-nihonbashi-art-aquarium-2015-i-rewitalizacja-nihonbashi).

[3] http://www.mitsuifudosan.co.jp/machidukuri/tokyo_midtown_hibiya/concept.html (14.04.2018).

[4] Nowe elewacje na Ginzie (http://poloniajaponica.jp/obserwacje-japonskie/item/1199-nowe-elewacje-na-ginzie).

[5] Japonia w przebudowie (http://poloniajaponica.jp/obserwacje-japonskie/item/1153-japonia-w-przebudowie).

©zdjęcia E.M. Kido