Wyprawa obejmowała odwiedzenie takich miast jak Tokio, Niigata, Kioto, Nara, Okayama, Hiroshima i Osaka. FTA zwróciła się do mnie w prośbą o zorganizowanie w Tokio spotkania z japońskim architektem. Ponieważ pracowałam przed kilkunastu laty w biurze słynnego architekta Kisho Kurokawy, od razu pomyślałam o nim. Dr. Kurokawa zgodził się na spotkanie i odbyło się ono w dniu 10 września br. w siedzibie jego firmy – Kisho Kurokawa Architects & Associates w Ark Mori Building w Akasaka (fot. 1, fot. 2).

Kisho Kurokawa jest jednym z najwybitniejszych architektów japońskich, m.in. twórcą teorii symbiozy w architekturze. W roku 1960 był jednym z założycieli ruchu metabolistów. Napisał szereg prac, m. in.: “Philosophy of symbiosis” i “Revolution of city”. KKAA tworzy międzynarodowy zespół specjalistów z różnych dziedzin architektury i projektowania. Powstają tam projekty budynków, architektura krajobrazu, projekty wnętrz i mebli, a także projekty urbanistyczne. Do jego najbardziej znanych prac w Japonii należą: National Ethnological Museum, National Bunraku Theater, Nagoya City Art Museum, Hiroshima City Museum of Contemporary Art, Museum of Modern Art (Wakayama), Ehime Prefectural Museum of General Science, Osaka International Convention Center (Grand Cube Osaka), Oita Stadium, Toyota Stadium; a najważniejsze prace za granicą to: Japanese-German Centre of Berlin, Chinese-Japanese Youth Center w Pekinie, Melbourne Central w Australii, Pacific Tower w Paryżu, Republic Plaza w Singapurze, Kuala Lumpur International Airport w Malezji i New Wing przy Van Gogh Museum w Amsterdamie. Do najnowszych prac należą: Japanese Nursing Association Building oraz National Art Center w Tokyo, plan 1.5 milionowego miasta Zhengdong New City w Chinach, New Kunming Aiport City w Chinach, International Financial Center w Chunking w Chinach, Maggie’s Centre w Wielkiej Brytanii oraz Tea House i Japanese Garden przy Frank Lloyd Wright Foundation w U.S.A. W gabinecie słynnego architekta znajduje się globus, na którym zaznaczone są lokalizacje jego projektów na całym świecie (fot. 3).

Okazało się, że dr. Kurokawa był raz z wizytą w Polsce,w związku z wystawą jego prac pt. „Kisho Kurokawa” w Muzeum Architektury we Wrocławiu (http://www.ma.wroc.pl/), podczas której wygłosił wykład. Wystawa odbyła się w 1982 r. i wędrowała przez kilka państw europejskich. W czasie spotkania architekt odpowiedział na szerego pytań, np. czy rywalizuje z innymi architektami japońkimi, co myśli o komercjalnej stronie architektury, jakie swoje prace uważa za najlepsze, itp. Dr. Kurokawa przyznał bez specjalnej skromności, że oprócz niego w obecnej chwili jest tylko kilku wybitnych architektów i wymienił takich architektów jak: Sir Norman Foster, Zaha Hadid, Frank Gehry, Rem Koolhaas i Richard Meier. Dr. Kurokawa uczestniczył w ponad 300 konkursach architektonicznych, z czego 1/3 z nich wygrał. Obecnie często także zasiada w komisji konkursów międzynarodowych. Architekt jest przywiązany do swoich prac (użył porównania – jak matka do swoich dzieci), ale zawsze za najlepsze uważa te najnowsze. Zapytany o swoje hobby, powiedział, że zbiera aparaty fotograficzne i kolekcjonuje samochody. Dr. Kurokawa wyraził też nadzieję, że uda mu się powtórnie odwiedzić nasz kraj. Na zakończenie spotkania uczestnicy zrobili sobie pamiątkowe zdjęcie ze słynnym japońskim architektem (fot. 4). Polscy architekci otrzymali w prezencie książkę dr. Kurokawy pt. „Each one a hero; the philosophy of symbiosis” (Kodansha International, Tokyo, New York, London, 1997) oraz kalendarze z fotografiami jego dzieł. Wszyscy uczestnicy poprosili mistrza o wpisanie do książki autografu. Polscy architeci mieli w ten sposób okazję spotkać się z największym współczesnym architektem japońskim, który już przeszedł do historii architektury światowej.

Z ostatniej chwili: Z żalem zawiadamiamy, że w dniu 12 października 2007 r. dr Kisho Kurokawa, słynny japoński architekt, zmarł nagle w wieku 73 lat w szpitalu w Tokio.