Hina-matsuri

Święto Lalek Hina lub Dzień Dziewczynki obchodzony jest w Japonii tradycyjnie 3 marca. Nie zawsze jednak był świętowany w tym czasie. Początkowo było to święto sezonowe związane z rozpoczęciem prac polowych na wsi. W niektórych rejonach Japonii, do dziś Hina-matsuri obchodzi się miesiąc później według dawnego kalendarza księżycowego. Dzień ten jest także nazywany Świętem Kwitnących Brzoskwiń (Momo-no Sekku).

Dawno temu, był to czas rodzinnego świętowania pierwszych objawów wiosny, obserwowania kwitnących drzew brzoskwiń i puszczania na wodę papierowych lalek. Wierzono, że lalki te, płynąc potokami zabierały ze sobą nieszczęścia i złe moce. Pierwsze lalki nie były dekoracją, ale wyobrażeniem ludzi i bogów. W języku japońskim wyraz "lalka" pisany jest znakiem "człowiek" i "podobizna", "kształt". Lalki miały symbolicznie zapobiegać chorobom, nieszczęściom i złym duchom. Początkowo robione z papieru, czy później ze słomy, po okresie Edo (1603-1868) zaczęły być wyrabiane przez zdolnych rzemieśników i zajęły miejsce w domach. Najpierw w rezydencjach arystokracji i bogatych kupców, później przyjęły się powszechnie. Niektóre z nich wykonane są tak wyśmienicie, że są przekazywane z pokolenia na pokolenie.

Zwykle, gdy w rodzinie　pojawia się dziewczynka, otrzymuje present w postaci kompletu lalek, które będą corocznie dekorowaly dom podczas święta Hina-matsuri. Najbardziej cenione są lalki darisama, reprezentujące cesarza i cesarzową, ubrane w bogate stroje cesarskie z epoki Heian (794 -1194). Lalki ustawia się na 7 stopniowej podstawie pokrytej czerwonym materiałem. Honorowe, najwyższe miejsce zajmują cesarz i cesarzowa, niżej siedzą dygnitarze, damy dworu, muzycy, giermkowie i strażnicy. Z wielką dbałością o szczegóły wykonane są także miniaturowe serwisy z laki, komódki, hibachi (dawne pojemniki do ogrzewania węglem drzewnym), czy też palankin. Pełny komplet lalek zawiera także miniaturowe gałązki brzoskwiń, które są symbolem szczęśliwego małżeństwa. Coroczna dekoracja wystawiana jest w domach często już miesiąc naprzód, a sprzątana pieczołowicie dwa, trzy dni po święcie. Uważa się bowiem, że pozostawienie lalek po festiwalu opóźnia przyszłe zamążpójście.

Jedzenie jest również ważną częścią festiwalu obchodzonego w celu zapewnienia dziewczynce pomyślnego losu. W tym dniu spożywa się chirashi zushi (potrawa z ryżu z warzywami i kawałkami ryb), zupę hamaguri no suimono (klarowna zupa na bazie muszli hamaguri), a toast wznosi się białą, słodką sake shirozake. Słodycze jedzone w dniu świątecznym zazwyczaj mają kolor biały lub różowy oraz często kształty kwiatów, motyli lub rombów. W miastach, gdzie powierzchnia mieszkaniowa jest nieduża, najczęściej wystawia się dwie lalki główne, czyli cesarza i cesarzową. Ceny lalek są bardzo zróżnicowane, od kilkudziesięciu do kilkuset tysięcy jenów.

W moim mieszkaniu tokijskim także wystawiam lalki hina, które otrzymałam w prezencie od teściowej. Przygotowuję tradycyjne potrawy i zapraszam teraz już dorosłą córkę. Osobiście bardzo lubię to radosne i kolorowe święto. Pozdrawiam wszystkie dziewczynki małe i duże.
lalki hina 1