Psychoanaliza jest w Japonii dziedziną słabo rozwiniętą, nic więc dziwnego, że również mało znany jest fakt, że w psychologii japońskiej rola macierzyństwa doczekała się własnej teorii. Chodzi oteorię tzw. kompleksu Ajase (czyt.: Adziase, jap.阿闍世(あじゃせ)コンプレック) sformułowaną przez japońskiego psychoanalityka Heisaku Kosawę (1897-1968). Kosawa, studiując psychoanalizę w Wiedniu, doszedł do wniosku, że freudowska teoria kompleksu Edypa nie jest zadowalającym wyjaśnieniem psychiki Japończyków i zaproponował własną teorię akcentującą motyw wybaczenia win i osobę matki. O ile wersja freudowska uwzględnia trójkąt ojciec-matka-dziecko, to japońska opiera się jedynie na relacji matka-dziecko, kładąc ogromny nacisk na jej rolę w kształtowaniu tożsamości człowieka. Pierwsza wersja teorii Kosawy została przedstawiona Freudowi w 1932 r., ostateczna wersja powstała w 1953. Kosawa oparł się głównie na tekstach sutr buddyjskich w opracowaniu japońskiego mnicha Shinrana (1185-1333). Inspiracją dla Kosawy była sformułowana w latach 30. przez Melanie Klein teoria relacji z obiektem. Charakterystyczną cechą tego nurtu psychoanalizy jest przesunięcie akcentu z problematyki popędów, oddziaływujących na ego, na sferę relacji. Melanie Klein zdemaskowała idylliczny wizerunek relacji matka - dziecko, wskazując na różnorodne formy zakłóceń, które przybierają formę schizoidalno-paranoidalną i depresyjną. Na przykład w „pozycji depresyjnej” dziecko odkrywa, że nie tylko kocha, ale i nienawidzi matkę; oraz na odwrót - nie tylko jest kochane, ale też bywa obiektem nienawiści. W warstwie narracyjnej japonska teoria kompleksu Ajase wykorzystuje wątki opowieści o księciu Adżataśatru, zaczerpniętej z tekstów buddyjskich, jednak znacznie zmodyfikowanej przez Kosawę. Treść opowieści jest następująca: KrólowaVaidehi, w japońskiej wersji zwana Odaike, była żoną króla Bimbashara. Małżonkowie byli bezdzietni. Z biegiem lat, aby…