Problem postawiony w tytule jest prawie nieobecny w polskiej huma­ni­sty­ce. Chociaż pierwsze kontakty polsko-japońskie sięgają prawdopodobnie XVI wieku[1], to jednak, jak twierdzi japoński slawista Mitsuyoshi Numano (1954-)[2], „w początkach okresu Mejii, czyli w 70. latach 19. wieku prze­cięt­nemu Japoń­czy­kowi słowo Polska nic nie mówiło, nie znano takiego kraju”[3]. W na­szym kraju natomiast panowała w tym czasie dość dobra znajomość kul­tury japoń­skiej, a na początku XX wieku pojawiła się wręcz swoista moda na japoń­szczyznę[4].   KRÓTKA POWTÓRKA ZE WSPÓLNEJ HISTORII   Aby zrozumieć kontakty polsko-japońskie na polu literackim, trzeba mieć orientacyjną wiedzę o szerszym kontekście wzajemnych stosunków. W 1904 r. w związku z wojną rosyjsko-japońską Kraj Kwitnącej Wiśni odwiedzili (nie kontaktując się wcześniej z sobą) Roman Dmowski i Józef Piłsudski, którzy występowali tam w charakterze doradców rządu japońskiego. Misja Piłsud­skiego była pierwszą od czasu powstania styczniowego próbą postawienia sprawy polskiej na arenie międzynarodowej[5]. Chciał on działań zbrojnych przeciw Rosji, podczas gdy Dmowski był temu przeciwny. Japończykom za­le­żało głównie na informacji wojskowej. Dążyli również do zorganizo­wania akcji sabotażowych wzdłuż Kolei Transsyberyjskiej, nie interesowała ich zaś sprawa Polski[6]. Ostatecznie więc propozycje Piłsudskiego zostały odrzu­co­ne.Niebawem po politykach zawitał do Japonii brat Józefa Piłsud­skiego, Bro­nisław Piłsudski (1866-1918). Był on zesłany przez władze car­skie na Sa­chalin za domniemany udział w zamachu na cara Aleksandra III. Po za­koń­czeniu dziesięcioletniej kary dotarł (jak wielu zesłańców powra­ca­ją­cych do Polski) na wyspy japońskie. W przeciwieństwie jednak do innych więź­niów caratu pozostał w Japonii dłużej. Ożenił się tam i zajmował się działal­nością naukową (badał kulturę Ainjów). Poznał też Shimeia Futaba­teia…